Havayolu ile seyahat eden engelli, hareket kabiliyeti kısıtlı ve ek ihtiyaçları olan yolcuların hakları
Bu danışma sayfasında, ne tür bir yardım bekleyebileceğinizi ve bu yardımı almazsanız neler yapabileceğinizi anlamanıza yardımcı olmak amacıyla, dünya çapında çeşitli yasalar kapsamındaki haklarınız özetlenmektedir.
Lütfen yalnızca bilgi verebileceğimizi unutmayın. Rötarlı veya iptal edilen bir uçuşla ilgili olmadığı sürece yardım istemenize veya şikayette bulunmanıza yardımcı olamayız.
Haklarım nelerdir?
Engelli yolcular, hava yoluyla seyahatle ilgili olarak engelli olmayan yolcularla aynı erişim hakkına sahiptir.
Yasaların ayrıntıları ülkelere göre farklılık gösterse de genellikle mümkün olduğu kadar fazla insanın kolaylıkla ve saygın bir şekilde seyahat edebilmesi amaçlanır.
Bazı yasalar, engelli insanların havaalanları ve uçakları kullanabilmesini sağlamak için erişilebilirlik standartları belirlerken bazıları da size seyahat etmek için ihtiyaç duyduğunuz yardım alma hakkını verir.
Özel yardım nasıl talep edilir?
Birçok yasa size özel yardım olarak tanımlanan haklar verir. Bu, havayolu ile seyahat eden ve engelli, kısıtlı hareket kabiliyeti ve ek ihtiyaçları olan yolcuların kalkıştan varışa kadar yolculuklarının her aşamasında saygın bir şekilde seyahat etmek için ihtiyaç duyduğu yardıma erişmesini sağlamak üzere havayolu şirketleri ve havaalanları tarafından sunulan bir hizmettir.
Bu hizmet, havaalanında tekerlekli sandalye yardımı veya diğer mobilite yardımları olabilir. Ayrıca yaşlı yolculara sunulan yardım veya rehber köpeğiyle birlikte havayolu seyahati yapan yolcuları karşılamak şeklinde de olabilir.
Özel yardım istemek için evrensel bir kural yoktur.
Bununla birlikte, ister tur operatörü ister doğrudan havayolu şirketi üzerinden olsun, uçuş rezervasyonunuzu yaptığınızda özel yardım istemeniz için kolayca erişilebilir bir yol olması gerektiği birçok yasada belirtilir.
Mümkün olan en iyi desteği almak için önceden plan yapın.
Bazı ülkelerde yasalar belirli sınırlar verir. Birleşik Krallık’ta yolcuların seyahat etmeden en az 48 saat önce havayolu şirketi ve havaalanları ile iletişime geçmesi gerekirken Brezilya’da bazen 72 saat önceden bildirimle bulunulması gerekir. ABD’de, isteğiniz çok fazla planlama yapılmasını gerektirmediği sürece havayolu şirketleri önceden bildirimde bulunulmasını istemeyebilir.
Tavsiyemiz çok basit: Mümkün olduğunda önceden plan yapın.
Dünya genelinde düzenlemeler
Dünya genelinde engelli, kısıtlı hareket kabiliyeti veya ek ihtiyaçları olan yolcuların haklarını koruyan birtakım yasalar bulunmaktadır. Bu yasalardan öne çıkan birkaç tanesini açıklayacağız.
Havayolu Taşımacılığı Erişim Yasası
Engelli ve rehber hayvanlarla seyahat eden tüm yolcuları kapsar
ABD’ye, ABD’den veya ABD içinde yapılan tüm uçuşlarda geçerlidir
Havayolu Taşımacılığı Erişim Yasası (ACAA) uyarınca, havayolu şirketlerinin engelli yolculara karşı ayrımcılık yapması yasalara aykırıdır ve havayolu şirketlerinin bu yolcuların ihtiyaçlarını karşılaması gerekir. ACAA, ABD Ulaştırma Bakanlığı tarafından uygulanır.
2010 Tarihli Eşitlik Yasası ve 2014 Sivil Havacılık Düzenlemeleri
Engelli, yaşlı ve sosyal iletişim ve etkileşim güçlüğü çeken kişiler dahil olmak üzere tüm yolcuları kapsar
Birleşik Krallık veya AB’de kayıtlı havayolu şirketleri tarafından Birleşik Krallık’a veya Birleşik Krallık’tan gerçekleştirilen tüm uçuşlar ile Birleşik Krallık’ta kayıtlı havayolu şirketleri tarafından Birleşik Krallık veya AB dışından AB’ye yapılan uçuşlar için geçerlidir
Birleşik Krallık’ta, engelli yolcuların havaalanında ve uçakta ihtiyaçlarına uygun yardımı ücretsiz olarak alma hakkı vardır.
Yasalar uyarınca, yardım alabilmek için engellerin kalıcı veya görünür olması gerekmez.
Hava yoluyla seyahat eden engelli ve hareket kabiliyeti kısıtlı kişilerin hakları ile ilgili 1107/2006 sayılı EC yönetmeliği
Tüm engelli veya rehber köpekle seyahat eden yolcuları, yaşlı, hamile ve küçük çocuklarla seyahat eden kişiler dahil olmak üzere hareket kabiliyeti kısıtlı kişileri kapsar
AB içinde yapılan tüm uçuşlarda geçerlidir
EC 1107/2006 sayılı AB yönetmeliği, engelli ve hareket kabiliyeti kısıtlı kişilerin Avrupa’daki havayolu hizmetlerine diğer engelli olmayan vatandaşlarla aynı şekilde erişebilmesi ve bunlardan faydalanabilmesi gerektiğini ve serbest dolaşım, seçim özgürlüğü ve ayrımcılığa maruz kalmama konusunda diğer tüm vatandaşlarla aynı haklara sahip olması gerektiğini belirtir.
Bu hükümler, engelli yolcuların saygın ve konforlu bir şekilde seyahat edebilmesini sağlar.
Engelli Kişiler İçin Erişilebilir Ulaşım Düzenlemeleri (ATPDR)
Yardımcı cihaza veya rehber hayvana ihtiyaç duyan tüm engelli yolcuları kapsar
Kanada’ya, Kanada’dan veya Kanada içinde yapılan tüm uçuşlarda geçerlidir
Kanada Ulaştırma Ajansı, ATPDR adlı bir dizi kural sayesinde engelli kişilerin erişilebilir ulaştırma hizmetleriyle ilgili haklarını koruma altına alır.
Bu düzenlemeler, engelli yolcuların Kanada ulaştırma ağını engellere takılmadan kullanabilmesini sağlar.
Havayolu şirketi ve havaalanı gibi ulaştırma hizmeti sağlayıcılarının, havayolu ile seyahat eden yolcuların haklarını korumasını ve ATPDR’de listelenen çeşitli hizmetleri sunmasını sağlar.
280/2013 Sayılı ANAC Kararı
Engelli, 60 yaşın üzerinde, hamile veya emziren, hareket kabiliyeti kısıtlı olan veya küçük çocuklarla seyahat eden tüm yolcuları kapsar
Brezilya’dan kalkan veya Brezilya’ya inen tüm uçuşlar için geçerlidir
Brezilya’da yasalar, tüm yolcuların eşit seyahat erişimine sahip olmasını sağlamak üzere insanlara ihtiyaçları olması halinde özel yardım alma hakkı verir.
Özel yardıma ihtiyaç duyan yolcular, yolculuğun tüm aşamalarında öncelikli yolcu olarak kabul edilir. Bu, uçağa binerken size öncelik verilmesi gerektiği gibi bir sorun oluşması halinde ilk yardım alması gereken kişi olmanız gerektiği anlamına da gelir. Örneğin, uçuş iptal edilirse alternatif uçuşlar ve konaklama konusunda size öncelik tanınır.
Brezilya hükümeti, yolcu hakları ve mobilite ile ilgili faydalı bir rehber yayınladı.
AirHelp nedir?
Yolcuların aksaklık yaşanan uçuşlar için tazminat almasına yardımcı oluyoruz. Bugüne kadar, 2,5 milyondan fazla kişinin hak kazandığı parayı almasını sağladık ve bu sayı artmaya devam ediyor...
Uçuşunuz rötar yaptıysa veya iptal edildiyse ücretsiz uçuş kontrolü aracımızla 600 € tutarına varan tazminat almaya uygun olup olmadığınızı kontrol edin.
Yaygın olarak sorulan sorular
Havaalanı yardımı nedir?
Özel yardım olarak da bilinen havaalanı yardımı, kalkış havaalanına geldikleri andan varış noktası havaalanından ayrıldıkları ana kadar yolculara yardımcı olacak şekilde tasarlanan bir hizmettir. Genellikle ücretsizdir ve özellikle engelli, hareket kabiliyeti kısıtlı, ek ihtiyaçları olan, rehber hayvanla seyahat eden, yaşlı ve bazı durumlarda hamile olan yolcular için geçerlidir.
Nasıl özel yardım/havaalanı yardımı/mobilite yardımı talep ederim?
Ziyaret ettiğiniz havaalanı veya uçuşunuzu gerçekleştiren havayolu şirketi ile iletişime geçerek bu yardımı talep edebilirsiniz. Ne tür özel yardımlar sağlayabildiklerini sorun.
Rehber hayvanla seyahat edebilir miyim?
Çoğu durumda rehber köpeğinizde seyahat edebilirsiniz. Hatta birçok havaalanı ve havayolu şirketi bunu kolaylaştırmalıdır. Havayolu şirketi, rehber köpeğinizin uygun eğitimi aldığına dair kanıt sunmanızı isteyebilir. Bu konuda bilgi almak için havayolu şirketiyle iletişime geçin.
Kötü muamele veya ayrımcılığa maruz kaldıysam maddi tazminat alabilir miyim?
Duruma göre değişir. Yapmanız gereken ilk şey, şikayette bulunmak için havaalanı veya havayolu şirketi ile iletişime geçmektir. Verdikleri yanıt sizi tatmin etmezse şikayetinizi ulusal kanun uygulayıcı kurumlara iletebilirsiniz.
Uçuş sırasında ekipmanıma ne olur?
Brezilya, Kanada, AB, Birleşik Krallık ve ABD’de tekerlekli sandalye veya yardımcı cihazlar gibi ekipmanınız havayolu şirketi tarafından dikkatle ve ücretsiz olarak taşınmalıdır. Havayolu şirketleri, mümkünse bu ekipmanı uçak kabininde taşımalı, bu mümkün değilse ekipmanınız yük bölümünde saklanır ve varış noktasında uçak kapısında size geri verilir.
ABD’de Havayolu Taşımacılığı Erişim Yasası kapsamında, ekipmanınızın hasar görmesi durumunda size tazminat ödenmesini öngören ek koruma vardır.
Uçakta nasıl oturacağım?
Havayolu şirketleri, koltuğunuza ulaşmanızı sağlamak için ücretsiz yardım sağlamalıdır. Mobilite yardımına ihtiyaç duyuyorsanız buna, lift veya uçak koridorunda kullanılabilen tekerlekli sandalye kullanılması dahil olabilir. İçinizin rahat etmesi için, rezervasyon yaparken bu yardımın ülkenizde veya bölgenizde sunulup sunulmadığını kontrol etmenizi öneririz.
Çoğu zaman düşük maliyetli havayolu şirketleri körük (terminal binasından uçağa giden kapalı koridor) kullanmaz. Bu bazen uçağa erişmeyi daha karmaşık hale getirebilir. Düşük maliyetli havayolu şirketleriyle seyahat ederken de aynı standartta özel yardım alma hakkınız olsa da seyahat ettiğinizi bildirmek için havayolu şirketinin yanı sıra kalkış ve varış havaalanları ile de iletişime geçmenizi öneririz.
Ek kaynaklar, bağlantılar ve ayrıntılı bilgi
Basında AirHelp:
